W przypadku odkrycia przedmiotu, który może być zabytkiem archeologicznym, należy zabezpieczyć ten przedmiot, jeśli to możliwe - w miejscu znalezienia lub oznaczyć dokładne miejsce znalezienia, a następnie poinformować właściwy na danym terenie Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków.

Odkrycia z terenu powiatów opatowskiego, sandomierskiego, staszowskiego (z wyjątkiem gminy Szydłów) oraz gminy Ćmielów w powiecie ostrowieckim należy zgłaszać do Delegatury w Sandomierzu Wojewódzkiego Urzędzu Ochrony Zabytków w Kielcach:

ul. Słowackiego 17, 27-600 Sandomierz,

tel. 15 832 30 00

Przede wszystkim dlatego, że dziedzictwo archeologiczne jest naszym wspólnym dobrem, nieodnawialnym.

Zabytku archeologicznego nie można sprzedać, handel takimi przedmiotami jest nielegalny.

Przypadkowym znalazcom, którzy zgłosili odkrycie i przekazali zabytek właściwemu Wojewódzkiemu Konserwatorowi Zabytków przysługuje nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W ubiegłym roku (2015) nagrody pieniężne (po kilka tysięcy zł) otrzymali Państwo Mariola Jarosz i Paweł Kowalczyk za zgłoszenie odkrycia grobu kultury złockiej z okresu późnego neolitu w Kleczanowie w powiecie sandomierskim oraz Pan Dawid Stec za odkrycie i przekazanie skarbu siekier brązowych z późnej epoki brązu w Oficjałowie w powiecie opatowskim.

Zgłoszenia umożliwiły archeologom przebadanie grobu i miejsca znalezienia skarbu siekier (za zgodą właścicieli działek), przyczyniły się do poszerzenia wiedzy o przeszłości miejsc, w których dokonano odkryć i nie wiązały się z poniesieniem kosztów finansowych przez znalazców i właścicieli działek.

Poszukiwanie zabytków archeologicznych może się odbywać wyłącznie za zgodą właściwego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Nie warto poszukiwać zabytków archeologicznych na własną rękę, ponieważ ich wartość polega przede wszystkim na znaczeniu naukowym. Zabytki nie zgłoszone, nie udostępnione do opracowania naukowego i nie włączone do obiegu naukowego lub bez kontekstu znalezienia są w znacznej części pozbawione swojej wartości.